Περιγραφή
Το 2014 ο Φουκουγιάμα έγραψε ότι οι αμερικανικοί θεσμοί βρίσκονται σε παρακμή καθώς ισχυρές ομάδες συμφερόντων καταλαμβάνουν προοδευτικά το κράτος. Δύο χρόνια μετέπειτα οι προβλέψεις του επιβεβαιώθηκαν, όταν ανέβηκαν στην εξουσία πολιτικοί, που μέχρι τότε δεν είχαν θεσμικό ρόλο. Πολιτικοί των οποίων οι απόψεις υπέρ του οικονομικού εθνικισμού και οι αυταρχικές τάσεις απείλησαν να αποσταθεροποιήσουν το σύνολο της διεθνούς τάξης.
Επιδιώκουν μια απευθείας «χαρισματική» σύνδεση με τον «λαό», τον οποίο αντιλαμβάνονται μέσα από έναν στενό ορισμό της ταυτότητας, αποκλείοντας ταυτόχρονα μεγάλα τμήματα του πληθυσμού. Η απαίτηση για αναγνώριση της ατομικής ταυτότητας αφορά σε μεγάλο βαθμό όσα διαδραματίζονται σήμερα στη διεθνή πολιτική σκηνή. Η οικουμενική αναγνώριση της ταυτότητας, στην οποία βασίζεται η φιλελεύθερη δημοκρατία, έρχεται αντιμέτωπη με στενότερες μορφές αναγνώρισης βασισμένες στο έθνος, στη θρησκεία, στη σέχτα, στη φυλή, στην εθνότητα ή στο φύλο. Ως αποτέλεσμα, βιώνουμε ένα ραγδαία αυξανόμενο αντιμεταναστευτικό λαϊκισμό, τη ραγδαία αύξηση του πολιτικοποιημένου Ισλάμ καθώς και την άνοδο του λευκού εθνικισμού.
Καθώς βρισκόμαστε αντιμέτωποι με αυτές τις προκλήσεις, θα πρέπει να αρχίσουμε να αντιλαμβανόμαστε την ταυτότητα με έναν τρόπο ο οποίος δεν υπονομεύει αλλά αντιθέτως υποστηρίζει τη δημοκρατία. Η ανάδυση της πολιτικής της ταυτότητας στις σύγχρονες φιλελεύθερες δημοκρατίες είναι μία από τις κύριες απειλές που αντιμετωπίζουν και, εάν δεν επανέλθουμε σε πιο οικουμενικές αντιλήψεις για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, θα είμαστε διαρκώς καταδικασμένοι σε συγκρούσεις.
Απόσπασμα από τον πρόλογο της Ελληνικής έκδοσης
Το βιβλίο μου Ταυτότητα έχει θέμα τη μετατόπιση που έλαβε χώρα την τελευταία δεκαετία από μια πολιτική που καθορίζεται, κατά το μεγαλύτερο μέρος του εικοστού αιώνα, από την ιδεολογία της οικονομίας προς μια άλλη ιδεολογία που όλο και περισσότερο οριοθετείται από την πολιτική της ταυτότητας. Η ταυτότητα βασίζεται στα αισθήματα που έχουν οι άνθρωποι για τον εσωτερικό εαυτό τους, έναν εαυτό στον οποίο δεν αποδίδεται επαρκής αναγνώριση από τον εξωτερικό κόσμο.
Αυτή η πλευρά του εαυτού μας συχνά καθορίζεται από την εθνότητα, τη φυλή, τη θρησκεία ή κάποιο άλλο σταθερό χαρακτηριστικό γνώρισμα και χρησιμεύει στο να συνδέει με κοινούς δεσμούς τις κοινότητες. Έναντι του διαχωρισμού μεταξύ αριστεράς και δεξιάς που χαρακτήριζε προηγούμενες δεκαετίες, σήμερα βλέπουμε ότι αναδύονται πολιτικοί που δίνουν σημασία στην ταυτότητα, οι οποίοι κινητοποιούν πληθυσμού αναφορικά με ζητήματα εθνοτικής αδικίας, εχθρότητας προς τους αλλοδαπούς και τη μετανάστευση, καθώς και απώλειας του στάτους των παραδοσιακών εθνικών κοινοτήτων. […]
Άρθρα – Παρουσιάσεις
- Φ. Φουκουγιάμα στην «Κ»: Το βραχυπρόθεσμο μέλλον θα μας εκπλήξει. Συνέντευξη στον Π. Παπαδόπουλο που δημοσιεύτηκε στην “Κυριακάτική Καθημερινή” (17/05/2020): Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη
Μοιραστείτε
Comments are closed.