Οι Εκδόσεις ΡΟΠΗ παρουσιάζουν τον κατάλογο του εικαστικού project “ΕΓΚΛΕΙΣΜΟΙ”, με τη συμμετοχή 48 καλλιτεχνών και 70 πανεπιστημιακών και άλλων ερευνητών, που έλαβε χώρα  από τις 11 έως τις 18 Νοεμβρίου 2022 στο Δρομοκαϊτειο ΨΝΑ.

Ιδέα/ Επιμέλεια Δημήτρης Τρίκας

Οργάνωση παραγωγής ΑΜΚΕ Ρίζες Πολιτισμού

Περιγραφή

Ο κατάλογος περιλαμβάνει το υλικό του project ΕΓΚΛΕΙΣΜΟΙ που πραγματοποιήθηκε  στο νοσοκομείο Δρομοκαϊτειο ΨΝΑ. Για το σκοπό αυτό παραχωρήθηκαν με απόφαση του Δ.Σ. του ιδρύματος- ο Άγιος Ισίδωρος, το παλιό Τυπογραφείο και το Δάφτσειο. Είναι τρία κτίρια ιστορικής και συμβολικής σημασίας. Τα δύο έχουν εγκαταλειφθεί εδώ και δεκαετίες και ανοίγουν τώρα για το project “Εγκλεισμοί”, ενώ το παλιό τυπογραφείο είναι το μόνο που έχει ανακαινιστεί και χρησιμοποιείται ως μουσείο, με τα μηχανήματα της παλιάς τυπογραφίας και τα ψηφία που υπάρχουν στο χώρο του. 

Οι σαράντα οκτώ καλλιτέχνες του project συμμετείχαν με έργα που διαλέγονται, συγκρούονται και, σε κάθε περίπτωση, ανταποκρίνονται στο χώρο και στον νοηματικό άξονα της έκθεσης, έργα από όλο το φάσμα του οπτικού και όχι μόνο λεξιλογίου της σύγχρονης τέχνης: γλυπτά και εγκαταστάσεις, βίντεο, ηχητικές κατασκευές, ζωγραφική, φωτογραφία και επιτελεστικές δράσεις.

Παράλληλα με το εικαστικό κομμάτι, διοργανώθηκαν 5 ημερίδες με την συμμετοχή εβδομήντα περίπου πανεπιστημιακών, ερευνητών και συγγραφέων, που διερευνούν τα παραπάνω ζητήματα μέσα από τα επιστημονικά πεδία που θεωρούμε κρίσιμα για το περιεχόμενο και τη θεματολογία του project, όπως είναι αυτά της ψυχανάλυσης, της φιλοσοφίας, της ιστορίας, της λογοτεχνίας και της πολιτικής θεωρίας. Είναι ίσως η πρώτη φορά που διοργανώνεται ένα τόσο ευρύ Δημόσιο Πρόγραμμα που εκτυλίσσεται παράλληλα με την εικαστική έκθεση , με στόχο την ενδελεχή διερεύνηση της θεματολογίας του πρότζεκτ μέσω της όσμωσης Σύγχρονης Τέχνης, Επιστήμης και Θεωρίας.

Κοινή αφετηρία των έργων που παρουσιάζονται είναι η μελέτη και καταγραφή του προβληματισμού της σύγχρονης τέχνης πάνω στα ζητήματα των ποικίλων εγκλεισμών, πραγματικών και συμβολικών, που διαπερνούν έντονα τον εξατομικευμένο βίο αλλά και την κοινωνική πραγματικότητα της εποχής μας. Καθώς επίσης και η διερεύνηση εννοιών που λειτουργούν ως αντιθετικά δίπολα όπως ασθένεια/υγεία, πραγματικότητες/φαντασιακά τοπία, αλήθεια/ ψέμα, μέσα/έξω, εγκλεισμός/ελευθερία.

Από το επιμελητικό κείμενο

«Η κάθε μορφή εξουσίας ονειρεύεται και αποσκοπεί σε πειθήνια σώματα, υπάκουα στο Νόμο, ακόμη καλύτερα ενσωματωμένα στο Νόμο και την διακηρυγμένη, πέραν κάθε ελέγχου, αξία του. Σώματα που δεν δύνανται καν να αμφισβητήσουν το παραμικρό και ζουν με τον φόβο του- ενώ την ίδια ώρα είναι έτοιμα και πρόθυμα, με τη σειρά τους, όχι απλώς να τον επιβάλουν στους άλλους, αλλά να απολαύσουν ηδονικά την υποταγή και εκείνων στο φόβο του Νόμου. Έτσι, ο Νόμος γίνεται ισοδύναμος με το φόβο του θανάτου. 

Η δυστοπική εμπειρία της παγκόσμιας καραντίνας ελέω covid 19 ήρθε να επιβεβαιώσει την είσοδο στην μετα-ανθρώπινη εποχή αρχικά του εγκλωβισμού και του απόλυτου ελέγχου (όπου βρισκόμαστε ήδη) και, σε δεύτερη φάση, της «αναγκαιότητας» της ενσωμάτωσης στον κόσμο του διαδικτύου και της τεχνητής νοημοσύνης.

Τα νέα δεδομένα έρχονται από τις επιστήμες του εγκεφάλου και τις εφαρμογές της νευροτεχνολογίας που τροφοδοτούν την κυρίαρχη πλέον νευρο-πολιτική. Μεταφέροντας το σκεπτικό του Μισέλ Φουκώ στην εποχή μας, μπορεί κανείς να αντιληφθεί και να υποστηρίξει ότι η σημερινή βιοπολιτική εξουσία στοχεύει πρωτίστως στον έλεγχο του ανθρώπινου εγκεφάλου και στην επιλεκτική ρύθμιση ή απορρύθμιση των νοητικών λειτουργιών του. Αυτή είναι η νέα συνθήκη της εποχής. Αυτό είναι το νέο πλαίσιο λειτουργίας του συστήματος»

Συμμετέχοντες καλλιτέχνες

Δημήτρης Αντωνίτσης, Χλόη Ακριθάκη, Δημήτρης Αληθεινός, Κατερίνα Αποστολίδου, Ιλεάνα Αρναούτου, Κωστής Βελώνης, Μπάμπης Βενετόπουλος, Αντώνης Βολανάκης, Πόκα Γιο + εργαστήριο ΑΣΚΤ, Βαγγέλης Γκόκας, Θωμάς Διώτης, Μάρκος Ευλογημένος, Μαίρη Ζυγούρη, Κάπτεν, Νικομάχη Καρακωστάνογλου, Χάρης Κοντοσφύρης, Νίκος Κολιόπουλος, Καλλιόπη Λεμού, Μαρία Λοϊζίδου, Μαρία Λουίζου, Ναταλία Μαντά, Μάρω Μιχαλακάκου, Βασίλης Μπακάλης, Μάνια Μπενίση, Βάλλυ Νομίδου, Άγγελος Παπαδημητρίου, Άννα Παπαέτη, Ηλίας Παπαηλιάκης, Νίνα Παπακωνσταντίνου, Άρτεμις Ποταμιάνου, Πάνος Προφήτης, Πηνελόπη Πετσίνη, Ρεντούμης Δημήτρης, Μάριος Σπηλιόπουλος, Γιώργος Τσεριώνης, Ελένη Τζιρτζιλάκη, Κώστας Τσώλης, Σωκράτης Φατούρος, Αλέξης Φιδετζής, Δημήτρης Χαλάτσης, Δέσποινα Χαριτωνίδη, Κώστας Χριστόπουλος, Διονύσης Χριστοφιλογιάννης.

Performances:

Φίλιππος Βασιλείου, Στάθης Γράψας/ Αλέξανδρος Βουτσινάς, Γιάννης Μήτρου, Σάββας Στρούμπος/ Έλλη Ιγγλίζ/ Άννα Μαρκά-Μπονισέλ, Φίλιππος Τσιτσόπουλος