Συλλογικό Έργο

Επιμελητές Τόμου: Σωτήρης Μητραλέξης, Paul Tyson, Peter Harrison

Επίμετρο: Αθανάσιος Σ. Φωκάς 

• Πληροφορίες

Περιγραφή

Συγκρούεται η «επιστήμη» με τη «θρησκεία»; Συγκρουόταν ανέκαθεν; Και τι είναι, εν τέλει, η «επιστήμη» και η «θρησκεία»;

Η συζήτηση περί επιστήμης και θρησκείας, των ορίων μεταξύ τους, της δυνατότητας συνύπαρξής τους ή μιας ανέκαθεν μάχης τους, βρίσκεται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο πάντοτε παρούσα στη δημόσια συζήτηση — στην Ελλάδα και διεθνώς. Συνήθως αυτοί οι δύο όροι, επιστήμη και θρησκεία, εκλαμβάνονται ως αυτονόητοι και περίπου προαιώνιοι, δηλαδή ως έννοιες των οποίων η προβολή σε ιστορικές φάσεις άλλες από τη δική μας δεν είναι αναχρονιστική. Όμως, η ιστορία των ιδεών και η ιστορία της επιστήμης και της θρησκείας, ως ακαδημαϊκός κλάδος,έχει κατά τις τελευταίες τρεις δεκαετίες σημειώσει σημαντικές προόδους, σύμφωνα με τις οποίες καταδεικνύεται ως ανακριβής και αναχρονιστική αυτή η χρήση των όρων. Η «επιστήμη» και η «θρησκεία»,με τον τρόπο που χρησιμοποιούνται σήμερα ως έννοιες, αποτελούν νεωτερικά κατασκευάσματα — με ιδιαιτέρως πιο πολύπλοκη την πρότερη διαδρομή τους απ’ ό,τι συνήθως πιστεύεται, και απολύτως αναχρονιστική την προβολή του νεωτερικού περιεχομένου τους σε αυτήν την παλαιότερη ιστορική διαδρομή.

Το βιβλίο “Πέρα από την Επιστήμη και τη Θρησκεία: νέες φιλοσοφικές και ιστορικές προσεγγίσεις” συγκεντρώνει συνεισφορές από ιστορικούς της επιστήμης, φιλοσόφους της θρησκείας και θεολόγους, προκύπτει από το διεθνές ερευνητικό εγχείρημα After Science and Religion: Rethinking the Foundations of Science-Religion Discourse και ρίχνει φως στην ιστορική εξέλιξη των όρων και των πεδίων γνώσης, αναλογιζόμενο σχετικά με την μελλοντική προοπτική τους. Με κεφάλαια των Peter Harrison, Bernard Lightman, D. C. Schindler, Michael Hanby, Paul Tyson, John Milbank, David Bentley Hart, Σωτήρη Μητραλέξη και επίμετρο του Αθανασίου Σ. Φωκά, πρόκειται για ένα εγχείρημα ριζικής επαναπλαισίωσης της συζήτησης πέρα από όσα συνηθίζουμε να θεωρούμε ως αυτονόητα, το οποίο φέρνει τον Έλληνα αναγνώστη για πρώτη φορά σε επαφή επαφή με σημαντικούς στοχαστές του αγγλόφωνου ακαδημαϊκού χώρου.

Η επεξεργασία και μετάφραση των κειμένων του τόμου είναι προϊόν συλλογικής δουλειάς. 

Περιεχόμενα

Εισαγωγή

Σωτήρης Μητραλέξης

Κεφάλαιο Πρώτο

Οι επικράτειες της επιστήμης και της θρησκείας

Peter Harrison

Μετάφραση: Δημήτρης Πετάκος

Κεφάλαιο Δεύτερο

Είναι εφικτός ο διάλογος επιστήμης-θεολογίας; Επανεξετάζοντας τους ρόλους της ιστορίας, της φιλοσοφίας, της θεολογίας

Peter Harrison

Μετάφραση: Μιλτιάδης Παπαδημητρόπουλος

Κεφάλαιο Τρίτο

Οι απαρχές του προβλήματος στον 19ο αιώνα: η νατουραλιστική μεταφυσική και τα αδιέξοδα της βικτωριανής θεολογίας

Bernard Lightman

Μετάφραση: Κωνσταντίνος Ζηνέλης & Παναγιώτα Σαρρή

Κεφάλαιο Τέταρτο

Μια μάλλον ατυχής αντίδοση ιδιωμάτων: όταν δύο νεωτερικά εφευρήματα ανταλλάσσουν θέσεις στη δημόσια σφαίρα

Σωτήρης Μητραλέξης

Μετάφραση: Κωνσταντίνος Παρίσσης

Κεφάλαιο Πέμπτο

Επιστήμη και θρησκεία: πού εντοπίζεται πραγματικά η αρμονία τους

David Bentley Hart

Μετάφραση: Νίκος Βασιλόπουλος

Κεφάλαιο Έκτο

Το πρόβλημα του προβλήματος του επιστημονισμού: διευρύνοντας τα όρια της επιστημονικής αναζήτησης

1. C. Schindler

Μετάφραση: Θανάσης Γαλανάκης

Κεφάλαιο Έβδομο

Επιστήμη, θρησκεία και μαγεία: ξαναγράφοντας την ατζέντα 

John Milbank

Μετάφραση: Σωτήρης Μητραλέξης & Παυλίνα Σκούφη

Κεφάλαιο Όγδοο 

Σημειώσεις για τον διαχωρισμό φύσης και τεχνικής πίσω από τον διαχωρισμό θρησκείας και επιστήμης

Michael Hanby

Μετάφραση: Ζωή Παπαδοπούλου

Κεφάλαιο Ένατο 

Είναι η επιστήμη η θεολογία της νεωτερικότητας;

Paul Tyson

Μετάφραση: Πασχάλης Πασχαλίδης

Παράρτημα 

Ο προτεσταντισμός και η γένεση της επιστήμης

Peter Harrison

Μετάφραση: Αλέξιος Κακουλίδης & Γεώργιος Γρηγοράκης

Βιογραφικά Συγγραφέων

Ο καθηγητής Peter Harrison είναι διευθυντής του Ινστιτούτου Ανωτέρων Σπουδών στις Ανθρωπιστικές Επιστήμες του Πανεπιστημίου του Queensland στην Αυστραλία και επιστημονικός υπεύθυνος ερευνητικού προγράμματος After Science and Religion.

Ο Paul Tyson είναι Ερευνητικός Εταίρος στο Ινστιτούτο Ανωτέρων Σπουδών στις Ανθρωπιστικές Επιστήμες του Πανεπιστημίου του Queensland στην Αυστραλία.

Ο Σωτήρης Μητραλέξης είναι διδάκτωρ φιλοσοφίας, θεολογίας και πολιτικών επιστημών και ερευνητικός εταίρος στο Πανεπιστήμιο του Winchester.

Ο Bernard Lightman είναι ιστορικός της επιστήμης και καθηγητής ανθρωπιστικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Υόρκης στον Καναδά, πρόεδρος της History of Science Society και εταίρος της Βασιλικής Ακαδημίας του Καναδά.

Ο David Bentley Hart είναι ερευνητικός εταίρος στο Πανεπιστή- μιο Notre Dame και Templeton Fellow στο Ινστιτούτο Ανωτέρων Σπουδών του Notre Dame.

Ο David C. Schindler είναι αναπληρωτής καθηγητής Μεταφυσικής και Ανθρωπολογίας στο Ινστιτούτο Ιωάννης Παύλος Β΄ της Washington, D.C.

Ο John Milbank είναι ομότιμος καθηγητής Θρησκειολογίας,Πολιτικής και Ηθικής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Nottingham και πρόεδρος του Κέντρου Θεολογίας και Φιλοσοφίας.

O Michael Hanby είναι αναπληρωτής καθηγητής Φιλοσοφίας της Επιστήμης και Θρησκείας στο Ινστιτούτο Ιωάννης Παύλος Β΄ στη Washington, D.C.

Ο Αθανάσιος Σ. Φωκάς είναι καθηγητής Μη Γραμμικής Μαθη- ματικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Cambridge και τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Μεταφραστές

Νίκος Βασιλόπουλος, Θανάσης Γαλανάκης, Γεώργιος Γρηγοράκης, Κωνσταντίνος Ζηνέλης, Αλέξιος Κακουλίδης, Σωτήρης Μητραλέξης, Μιλτιάδης Παπαδημητρόπουλος, Ζωή Παπαδοπούλου, Κωνσταντίνος Παρίσσης, Πασχάλης Πασχαλίδης, Δημήτρης Πετάκος, Παναγιώτα
Σαρρή, Παυλίνα Σκούφη, Μαρία-Χριστίνα Βαν ντερ Γουέλε.